Profesjonalny wymiar i wizerunek pomocy społecznej oraz pracy socjalnej

Prosimy o używanie w różnorakich przekazanych, w szczególności podejmujących tematyką społeczną, prawidłowych i zgodnych z naukową wiedzą oraz profesjonalnymi zasadami komunikacji - pojęć: "pomoc społeczna", "pracownik socjalny" i "ośrodek pomocy społecznej" zamiast: "opieka społeczna", "pracownik opieki społecznej", "ośrodek opieki społecznej".

Powyższe pojęcia zwyczajowe i stosowane zwroty błędnie określają system pomocy społecznej i jego rolę wyznaczoną przez ustawodawcę, który zamiast ingerowania w życie osobiste i rodzinne obywateli oraz wyręczania ich w społecznych rolach (pojęcia opieka) określił główny cel systemu jako wspieranie, doradzanie, poradnictwo z poszanowaniem autonomii i zobowiązaniem do współpracy i samodzielności (pojęcia pomoc).

Używanie tych błędnych pojęć "opieka społeczna", "pracownik opieki społecznej", "ośrodek opieki społecznej" może być zatem wyrazem braku profesjonalizmu i rzetelnego zainteresowania tematem, może kojarzyć się również opinii publicznej z okresem przed rokiem 1990 i brakiem ustawy o pomocy społecznej, gdzie pracownicy socjalni byli zatrudniani w zespołach opieki zdrowotnej, a głównym ich zadaniem było przyznawanie świadczeń materialnych.

Dodatkowo używanie takiej błędnej terminologii w pewnym sensie wzmacnia nieadekwatne oczekiwania co do wyznaczonych jednostkom pomocy społecznej i pracownikom socjalnym zadań, które sprowadzone są do kontroli i zapobiegania wydarzeniom losowym oraz życiowym tragediom, nawet tam gdzie pracownicy nie mają i nie mogą mieć wiedzy o osobach potrzebujących; przykładowy medialny zwrot w takich przypadkach to powtarzany zarzut: " a gdzie była opieka?"

Obecnie od ponad 25 lat regulowany znowelizowaną ustawą o pomocy społecznej funkcjonujący w Polsce system pomocy społecznej oparty na zasadzie pomocniczości (subsydiarności) i wspierania osób oraz rodzin, a nie na wyręczaniu ich w zaspokajaniu wszelkich potrzeb (opieki).

Zadaniem pracownika socjalnego jest przede wszystkim prowadzenie profesjonalnej pracy socjalnej " mającej na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnaniu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi".

Właście nazewnictwo jest bardzo ważne, gdyż kreuje także pewną rzeczywistość i postawy społecznej.